Sczedryj Weczir zorganizowany przez lęborski oddział Związku Ukraińców w Polsce i Parafię pw. św. Dymitra w Lęborku stał się okazją do wspólnego świętowania chrześcijan z Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu Kijowskiego i wyznawców obrządku rzymskiego. W tym roku ukraińscy grekokatolicy obchodzili po raz pierwszy okres świąt Bożego Narodzenia w tym samym czasie, co katolicy.

Dla grekokatolików święto Jordanu, czyli uroczystość Objawienia Pańskiego ustanowiona na pamiątkę chrztu Jezusa w rzece Jordan to jeden z najważniejszych świątecznych dni w kalendarzu liturgicznym i kulminacja okresu Bożego Narodzenia. W dzień poprzedzający to święto wierni poszczą. Już rano gromadzą się w cerkwi na liturgii, w czasie której następuje tzw. mały chrzest wody. Następnie właśnie tę wodę zabierają do domów, by podzielić się nią na tzw. drugiej wigilii. Jest to tzw. szczedryj weczir. Spożywają postne potrawy, składają sobie życzenia i śpiewają kolędy oraz szczedriłki.

Przy wspólnym stole zasiedli rodzinnie członkowie Związku Ukraińców w Polsce, rodziny, które przyjechały do Lęborka z Ukrainy po inwazji rosyjskiej na Ukrainę w lutym 2022 r.  oraz lokalni samorządowcy i osoby wspierające działania na rzecz wolnej Ukrainy i pomocy uchodźcom wojennym. W spotkaniu uczestniczyli m.in.: starosta Alicja Zajączkowska, burmistrz Lęborka Witold Namyślak, dyr. Lęborskiej SP nr 8 Daniel Nadworski, któremu podlega punk nauczania języka ukraińskiego i Patryk Bianga – prezes Zarządu Pomorskiego Oddziału Okręgowego Polskiego Czerwonego Krzyża. O duchowy wymiar uroczystości zadbali Olech Hrytsiv – proboszcz Parafii pw. św. Dymitra w Lęborku i o. Robert Wołyniec – kustosz Sanktuarium i proboszcz Parafii pw. św. Jakuba Ap. w Lęborku. Tradycyjnym potrawom postnym z obowiązkową kurią i czosnkiem towarzyszyła prosfora, czyli pieczywo z mąki, wody, soli i zakwasy, stosowane w kościele prawosławnym w obrzędzie przeistoczenia – w tym przypadku odpowiednik katolickiego opłatka wigilijnego. – W tym roku po raz pierwszy okres bożonarodzeniowy obchodzimy w tym samym czasie, co wyznawcy chrześcijańskiego obrządku rzymskiego – mówi Renata Romanko z lęborskiego oddziału Związku Ukraińców w Polsce.

Podział w kościele ukraińskim nastąpił po wybuchu wojny ukraińsko-rosyjskiej. Prawosławie w Ukrainie to wspierająca działania narodowowyzwoleńcze, organizująca służbę kapelańską i świadcząca pomoc humanitarną Ukraińska Cerkiew Prawosławna Patriarchatu Kijowskiego. Funkcjonuje też sprzyjająca rosyjskim interesom Cerkiew Prawosławna Patriarchatu Moskiewskiego. Zmiana terminu obchodów świąt Bożego Narodzenia na tożsamy z katolicką tradycją, to jeden z przejawów wyrażenia swojej odrębności od rosyjskiej strefy wpływów oraz dążenia społeczności ukraińskiej do integracji europejskiej.

Podczas przygotowanego przez Ukraińców świątecznego spotkania w Lęborku, w pozakościelnej przestrzeni publicznej zadebiutował chór prowadzony przez Irynę Jaremczuk. Jedność wspólnoty podkreślało to, że potrawy zostały przygotowane własnoręcznie przez uczestników spotkania.

(Materiał fotograficzny autorstwa Jana Pochodaja)