Zaproszenie do udziału w konferencji pn. "Strajki szkolne na Kaszubach 1906-1907"

Utworzono: 19-11-2020

 Strajki szkolne na Kaszubach, które odbywały się w 1906 i 1907 r., prawie nie funkcjonują w polskiej, zbiorowej świadomości historycznej. Nawet w naszym regionie są właściwie zapomniane, często przesłaniają je uczniowskie protesty z Wielkopolski z tego samego okresu, z tym najsłynniejszym w Wrześni. Mimo to tkwią one mocno w kaszubskiej, pomorskiej tożsamości, są jej ważną częścią. Bez nich zapewne nie byłoby takiego entuzjazmu miejscowej ludności w 1920 r., kiedy Pomorze po zaborach wróciło do odrodzonej Rzeczpospolitej. Ich przebieg umocnił polskie poczucie narodowe, identyfikację polskości z katolicyzmem, odrębności, wrogość do niemieckiej Rzeszy, wówczas będącej u szczytu potęgi politycznej, militarnej i cywilizacyjnej. Dla niektórych bezpośrednich obserwatorów tych wydarzeń, były one porównywalne do największych polskich zrywów narodowych XIX w., powstania listopadowego i styczniowego. Podobna była skala bohaterstwa, wytrwałości, w części także danina krwi ofiar.

Strajki te miały na Kaszubach powszechny charakter, chociaż nie wystąpiły we wszystkich szkołach, oraz prawie identyczny przebieg. Poprzedziły je liczne petycje domagające się nauczania w pruskich szkołach państwowych na terenie Pomorza, Kaszub religii w języku polskim nie niemieckim. Gdy one nie poskutkowały, dzieci zaopatrzone w pisemne zakazy rodziców, odmawiały nauczycielom odpowiadania w języku niemieckim na pozdrowienie bądź odpowiadały po polsku, milczały, gdy lekcje religii były prowadzone w języku niemieckim, nie przynosiły niemieckich podręczników i książeczek do nabożeństwa ewentualnie brały ze sobą ich polskie odpowiedniki. Uczniowie i ich opiekunowie nie ustępowali mimo zastosowanych przez zaborcę represji, kar pieniężnych, więzienia, zwolnień z pracy rodziców, wydłużania obowiązku szkolnego, przenoszenia strajkujących do niższych klas, nieprzyjmowania ich starszego rodzeństwa do gimnazjów i szkół wyższych itp. Stosowano też kary cielesne, na skutek których w indywidualnych przypadkach dochodziło do kalectwa, a nawet zgonów. Z drugiej strony następowały pobicia zaangażowanych w tłumienie strajków nauczycieli, żandarmów, urzędników, podpalania ich mieszkań, szkół.

Konferencja „Strajki szkolne na Kaszubach” ma na celu przybliżenie tych wydarzeń, ich upowszechnienie na podstawie dotychczasowych badań, a także nie wykorzystywanych dotąd źródeł, zwiększenie zainteresowania poruszaną tematyką i intensyfikację dalszych prac poznawczych.
– dr Bogusław Breza

 

 

Konferencja będzie dostępna pod wskazanym  linkiem:

https://kpsw.clickmeeting.com/-strajki-szkolne-na-kaszubach-1906-1907r-?fbclid=IwAR0isQfzEDsbMoT2B8B3MqaltN0ZuHm7eSR_mVrPKtI8u4RMRJs8DFuYqSY 

 

 

Zaproszenie do udziału w