Pamięci zesłańców

Utworzono: 10-02-2023

Przedstawiciele władz Powiatu Lęborskiego złożyli hołd zesłańcom Sybiru w 83. rocznicę masowej deportacji Polaków na Syberię. Symboliczną wiązankę kwiatów złożyli pod pomnikiem Zesłańcom Sybiru: Edmund Głombiewski – Wicestarosta Lęborski i Danuta Mikołajczyk – Sekretarz Powiatu.

W nocy z 9 na 10 lutego 1940 r. rozpoczęła się pierwsza z czterech masowych deportacji Polaków na Sybir, przeprowadzona przez Sowietów, którzy - po ataku na Polskę 17 września 1939 r. - okupowali wschodnie tereny II Rzeczypospolitej. W głąb Związku Radzieckiego wywieziono około 140 tys. Polaków. Wśród deportowanych były głównie rodziny wojskowych, urzędników oraz pracowników służby leśnej i kolei.
Następne wywózki Sowieci przeprowadzili w kwietniu i na przełomie czerwca i lipca 1940 roku oraz na przełomie maja i czerwca 1941. Celem deportacji była depolonizacja Kresów Wschodnich i sowietyzacja ludności mieszkającej na terenach zagrabionych Polsce po sowieckiej agresji na nasz kraj 17 września 1939 r.
Na nieprzychylną do życia człowieka ziemię zesłańców transportowano w nieludzkich warunkach. Wiezieni w bydlęcych wagonach deportowani umierali z wyczerpania, głodu i zimna. To jednak był zaledwie początek tragedii zesłańców. Katorżnicza praca w syberyjskiej tajdze przy sięgającym kilkudziesięciu stopni mrozie, powszechnym głodzie i chorobach zabijała wielu z nich. Była to przemyślana i planowo przeprowadzana zbrodnia na polskim narodzie, usankcjonowana paktem Ribbentrop-Mołotow, przyzwalająca Sowietom na aneksję wschodnich terenów Polski. Według szacunków emigracyjnych władz RP, w latach 1940–41 do syberyjskich łagrów trafiło około miliona osób cywilnych, choć radzieckie dokumenty określają tę liczbę na 320 tys. wywiezionych. Część wydostała się z łagrów przez wstąpienie do formowanej na terenie ZSRR (w myśl układu Sikorski-Majski) armii gen. Władysława Andersa. Kolejną szansą na opuszczenie Syberii stało się wstąpienie do tworzonej pod auspicjami Moskwy, za zgodą Stalina, Dywizji im. Tadeusza Kościuszki, będącej zalążkiem późniejszego Ludowego Wojska Polskiego. - W polskiej historii jest wiele momentów zwrotnych, dat, które odcisnęły piętno na życiu ówczesnych Polaków. Trzeba pamiętać o tym, co ważne w dziejach narodu i tę pamięć przekazywać następnym pokoleniom – mówi Edmund Głombiewski, Wicestarosta Lęborski – Masowa wywózka Polaków na Sybir kosztowała życie wielu z nich tylko dlatego, że nie wyrzekli się Polski jako wartości najwyższej i nie poddali się opresyjnej władzy Sowietów. Obecnie znów mamy do czynienia z rosyjskimi zapędami imperialnymi, które doprowadziły do wojny w Ukrainie. Należy tu pamiętać, że to nie tylko wojna między Rosją i Ukrainą. To także wojna między systemami wartości, zachodnim stylem życia, wolnością i oligarchicznym putinowskim reżimem. W takim dniu jak dzisiejszy, pamiętając o historii i mając na względzie historię dziejącą się na naszych oczach, musimy zrobić wszystko, by nie dopuścić do rozlania się konfliktu zbrojnego na resztę Europy.